Bier over de datum drinken: kan dat?

Ja, bier over de datum is nog drinkbaar. Ziek word je er niet van. Maar of het dan nog lekker smaakt? Dat hangt van verschillende dingen af: de bierstijl, de verpakking en hoe het bier bewaard is. Zo is pils al snel niet lekker meer na de houdbaarheidsdatum. Maar zwaar, donker bier? Dat kan zelfs veel rijker worden qua smaak, mits goed behandeld.

Hoe dat precies zit, lees je in dit artikel.

Kan bier eigenlijk ‘over de datum’?

Ja, bier kan over de datum gaan. Op de meeste bieren staat immers een ’ten minste houdbaar tot’-datum (THT). Op bieren boven 10% alcohol is een THT niet verplicht!

Maar bier gaat niet over datum als bijvoorbeeld melk of vlees: bier kan niet bederven of rotten. Je kunt er dus niet ziek van worden. Maar de smaak, geur en kleur kunnen wel degelijk (onaangenaam) veranderen.

De houdbaarheidsdatum van bier is voornamelijk een garantie van de brouwer: tot die datum smaakt en ruikt het bier zoals hij/zij het bedoeld heeft. Daar geldt wel een belangrijke voorwaarde bij: het bier moet goed – gekoeld en donker – bewaard zijn. Temperatuur, zuurstof en licht hebben namelijk heel veel invloed op het bier.

Daarom maakt de verpakking ook uit: blik laat geen licht door. Dus de kans dat een blikje bier na de houdbaarheidsdatum nog prima smaakt, is groter dan bij een flesje. Zéker wanneer dat flesje van wit glas gemaakt is, zoals bij Corona of Desperados. Of groen, zoals bij Grolsch en Heineken. Bruin glas werkt het beste tegen invloeden van licht.

Hoe lang mag bier over de datum zijn?

Tot hoe lang kun je bier over de datum drinken, totdat de smaak en geur ‘vies’ worden? Dat hangt af van hoe het bier bewaard is (koel en donker), én van de bierstijl. Zo zal pils snel achteruit gaan, terwijl een zwaar en donker bier misschien juist lekkerder wordt (afhankelijk van je smaakvoorkeuren).

Hieronder bespreek ik per bierstijl wat je kunt verwachten nadat de houdbaarheidsdatum van het bier verstreken is.

Pils over datum

Wanneer pils over datum is, gaat het al snel wat muf ruiken. Ook de smaak verliest die sprankelende frisheid die je van pils verwacht.

Je kunt zelfs bij het openen een geur ruiken die wel als ‘kattenpis’ of ‘stinkdier’ omschreven wordt. Dat komt omdat hop heel gevoelig is voor zonlicht. Dus als je flesjes pils daar (te) veel aan blootgesteld zijn, heeft dat zeker invloed op je smaakbeleving. Dit heeft dus wat minder met de houdbaarheid te maken. Maar hoe dichter bij die datum, hoe groter de kans dat licht de kans heeft gehad je bier te beïnvloeden.

Maar: los van de smaak is pils over datum verder nog ‘gewoon’ te drinken. Jij of je gasten worden er niet ziek van. Dit geldt voor alle pils, dus ook van jouw favoriet, zoals Hertog Jan, Amstel, Jupiler of Brand.

Alcoholvrij bier over datum

Ook 0.0-bier heeft een houdbaarheidsdatum. Tot die datum garandeert de brouwer dat het bier geen smaak verliest, mits goed bewaard (koel en donker).

Na de THT-datum kan je alcoholvrij bier flauw van smaak worden. Maar hoe snel dat gaat, zal afhangen van het merk én de verpakking. Je kunt het hoe dan ook ‘gewoon’ drinken. Bier over datum is niet bedorven en je wordt er dus ook niet ziek van.

Speciaalbier over datum

Onder speciaalbier vallen vele bierstijlen. Bij de ene bierstijl is de houdbaarheidsdatum van groter belang voor de smaak dan bij de andere. Je kunt het volgende als vuistregel aanhouden:

• Laag-alcoholische, blonde bieren gaan qua smaak sneller achteruit na verloop van tijd
• Hoog-alcoholische, donkere/bruine bieren kunnen zich qua smaak juist ontwikkelen na verloop van tijd (bijvoorbeeld de Westvleteren 12)

NB: Ook hoog-alcoholische, blonde en complexe bieren (zoals Sterk Blond van Duvel of La Chouffe, of Tripel als Karmeliet of Westmalle) kunnen zich lenen voor een mooie rijping na de THT-datum.

Een paar bierstijlen licht ik nog even uit:

• Radler: zal snel de frisse smaak verliezen na de houdbaarheidsdatum
• Dubbel: kan qua smaak rijker worden, mits goed bewaard
• Fruitbier (bijv. Rosé of Kriek): hangt erg af van het soort fruitbier. Kan na verloop van tijd wat verzuren
• IPA-bier: bevat veel hop, die gevoelig is voor licht. Daarom is het belangrijk om een IPA zo vers mogelijk te drinken
• Tripel: is zwaar en complex genoeg om de smaak niet snel te verliezen na de THT-datum. Zeker met nagisting op fles
• Weizen: drink liever binnen de houdbaarheidsdatum. Vers is een Weizen simpelweg lekkerder

Is jouw speciaalbier over datum? Gooi het nooit zomaar weg. Kijk, ruik en proef of je het bier nog lekker vindt! Ziek kun je er sowieso niet van worden.

Is bier over de datum drinken ‘erg’?

Nee. In alle gevallen geldt: bier bederft nooit! Je zult er absoluut niet ziek van worden. Wel loop je het risico om een vies ruikend, muf smakend bier te drinken. En dat is eigenlijk al erg genoeg…

Bier over de datum kopen: doen of niet doen?

Bij de meeste bieren is het slim om de houdbaarheidsdatum te checken vóórdat je het koopt. Pils, IPA, Weizen…die drink je allemaal het liefst zo vers mogelijk. Heb je per ongeluk een krat pils gekocht tegen of ná de THT? Dan zou ik zeker proberen of je dat weer kunt inleveren bij de winkel.

Maar koop je een zwaar, donker bier als een Quadrupel of Russian Imperial Stout? Dan kan een (fors) verstreken houdbaarheidsdatum juist een selling point zijn. Sterker nog: veel mensen betalen extra voor – laten we zeggen – een Hertog Jan Grand Prestige van jaren oud!

Kijk maar eens bij de Bourgondische Bierkelder: daar vind je in de webshop louter gerijpte bieren.

Je moet er wel van houden: na jaren rijping kan een Quadrupel bijvoorbeeld steeds meer port-eigenschappen krijgen. Zo verdwijnt er steeds meer koolzuur uit het bier. Veel bierliefhebbers zweren erbij.

Heb jij thuis zo’n donker, zwaar bier liggen? Dan kun je dus ook overwegen om het te verkopen. Wie weet verdien je er nog wat aan. 😉

Kortom: wat te doen met bier over de datum?

In ieder geval moet je bier over de datum nooit zonder meer weggooien. Nogmaals: de behandeling én stijl van het bier zijn van grote invloed. Het belangrijkste advies is: kijk, ruik en proef of het bier nog goed is. Dat wil zeggen: of jij het nog lekker vindt. Maak daarna pas je beslissing.

---