Wat is trappistenbier?
Als je dit logo op een bieretiket ziet staan, weet je dat het een authentiek trappistenbier is.
Trappistenbier wordt gemaakt door monniken, in abdijen van de orde der cisterciënzers. Zij brouwen meerdere biersoorten van verschillende kleuren en smaak, zoals Dubbel, Tripel en Quadrupel. Al die soorten heten dus ‘trappist’. De naam ‘trappistenbier’ duidt dan ook voornamelijk de herkomst aan. Bekende merken zijn La Trappe, Westvleteren en Westmalle.
Om een trappistenbier te mogen heten én het ‘Authentic Trappist Product’-label (ATP) te mogen dragen, moet de brouwer voldoen aan 3 voorwaarden.
Inhoudsopgave
De 3 regels voor trappistenbier:
- Het bier moet door – of onder verantwoordelijkheid van – cisterciënzer monniken gebrouwen worden.
- Het bier moet binnen de kloostermuren of heel dichtbij op grond van de abdij gebrouwen worden.
- De opbrengsten moeten ten goede komen aan het levensonderhoud en behoeften van de monniken. Wat over is, moet ten goede komen aan de Trappistenorde, of een maatschappelijk doel.
Soorten trappistenbier
In principe kan een trappistenklooster elk bestaand biertype brouwen. Ook als dat bijvoorbeeld een IPA of Weizen is; dan zijn het nog steeds trappisten.
Maar er zijn wel degelijk biertypen die traditioneel het meest gebrouwen worden als trappistenbier:
- Enkel bier (ook wel: Tafelbier of Refterbier)
- Dubbel bier
- Tripel bier
- Quadrupel bier
Deze termen geven eigenlijk de oplopende sterkte van bieren aan. In de loop der tijd zijn het ook biertypenamen geworden, die niet geheel toevallig een sterke band hebben met kloosterbieren.
Daarnaast zijn er ook alcoholvrije trappistenbieren, en nog enkele unieke soorten. Ik bespreek ze hieronder allemaal.
Enkel bier / Tafelbier / Refterbier
Enkel bier is de benaming voor een bier dat relatief weinig alcohol bevat: 2 tot 4% alcohol. Ook is het bier licht van kleur. Zo’n bier krijg je wanneer je bij het brouwen weinig mout gebruikt. Want minder mout = minder suikers, en dus minder alcohol.
Voor monniken is dit het bier voor dagelijks gebruik, gedronken tijdens de maaltijd. Vandaar ook de term ‘Tafelbier’. Én de term ‘Refterbier’, want ‘refter’ is de naam voor de eetzaal in een klooster.
Meestal worden Enkel-trappistenbieren niet verkocht. Uitzonderingen zijn de Zundert 4 (alléén te koop bij de abdij zelf) en Westmalle Extra.
Het Zundert-refterbier: Zundert 4
Dubbel bier
Dubbel bier is donker van kleur en bevat 6 tot 7,5% alcohol. Qua smaak is het vol en rijp, zoetig (karamel, chocola) en soms ook met een fruitig (o.a. banaan) en kruidig (o.a. koriander) aroma, al dan niet met geroosterde tonen. De afdronk is ietwat droog omdat het bier redelijk ver uitvergist is, zodat er weinig restsuikers overblijven.
Bij het brouwen wordt dus meer mout gebruikt ten opzichte van het Enkel bier. Meer mout = meer suikers en dus meer alcohol. Of dat letterlijk dubbel zo veel mout is, is lastig te zeggen.
Tripel bier
Tripel bier is blond van kleur en bevat 7,5 tot soms wel 12% alcohol. Het is een rijk en complex dat onder andere moutig, fruitig (banaan, citrus, …) en kruidig kan zijn – meestal allemaal tegelijk. Daar moet je nog een kenmerkende zoetigheid bij optellen, evenals een bittere afdronk.
Bij het brouwen van dit bier wordt dus weer meer mout gebruikt ten opzichte van het Dubbel bier. Meer mout = meer suikers en dus meer alcohol.
Quadrupel bier
Quadrupel bier is donker van kleur en bevat 8,5 tot 12% alcohol. Het is vol, zwaar en plakkerig zoet. Het aromaprofiel is complex, met onder andere tonen van gedroogd fruit (rozijnen en vijg), karamel en volle moutigheid. In de smaak komen die terug, evenals kandij en kruidigheid.
Bij het brouwen van dit bier wordt dus weer meer mout gebruikt ten opzichte van het Tripel bier. Meer mout = meer suikers en dus meer alcohol.
Vraag je je nu af waarom deze bieren afwisselend blond en donker zijn? Daar is geen specifieke reden voor; het is historisch zo bepaald. In principe kun je ook een blonde Dubbel brouwen, of een donkere Tripel. Maar wij als consumenten zullen die bieren dan niet snel zo noemen.
Alcoholvrij trappistenbier
Er bestaan heel weinig alcoholvrije (of alcoholarme) trappistenbieren. Waarom dat precies zo is, is moeilijk te zeggen. Maar het heeft veel met traditie en kwaliteit te maken. Anders gezegd: trappistenbrouwers willen gerust bier brouwen dat vrij of licht van alcohol is, maar dan willen zij ook een bepaalde smaakgarantie geven.
Een trappistenbrouwerij die alcoholvrij inmiddels aandurft, is Brouwerij De Koningshoeven, bekend van de La Trappe-bieren. Zij maken de La Trappe Nillis (Bruin) en Epos (Blond).
Een van de weinige alcoholvrije trappistenbieren: La Trappe Nillis
Anders
Binnen het spectrum der trappistenbieren neemt dat van Abdij Notre-Dame d’Orval – kortweg Orval – een bijzondere plek in.
Orval is wat we noemen een zogenaamde ‘Brettanomyces Blond’. Dat wil zeggen dat het onder andere vergist wordt met een gist van de brettanomyces-stam. Deze bijzondere gistsoort eet ook complexe suikers en blijft maar eten, wat het bier droog van smaak en iets zurig maakt. Daarbij is het aroma ook bijzonder, dat vaak als ‘paardendeken’ omschreven wordt.
Een favoriet onder biersommeliers!
Merken
Op het moment van schrijven (april 2025), zijn er nog 9 erkende trappistenbrouwerijen op de wereld. Die bevinden zich in allemaal in Europa, namelijk in België (5), Nederland (2), Engeland (1) en Italië (1). Hier is de kaart:
Hieronder vind je meer informatie over de erkende trappisten, per land. Daarnaast benoem ik ook niet-erkende en voormalige trappistenbieren. En ik heb een speciaal plekje ingeruimd voor een wel heel bijzonder trappistenbier…
België
Chimay, Abdij Notre-Dame de Scourmont
In 1850 kregen 10 monniken van Westvleteren een heilige opdracht: een klooster vestigen op de heuvels van Scourmont, om de regio rond Chimay te helpen. Om die opdracht met succes te voltooien, besloten ze er bier te gaan brouwen, met water uit de omgeving.
De bieren van Chimay:
- Chimay Goud (Blond, 4,8% alcohol)
- Chimay Tripel (Tripel, 8% alcohol)
- Chimay Groen (Sterk Blond, 10% alcohol)
- Chimay Rood (Bruin, 7% alcohol)
- Chimay Blauw (Quadrupel, 9% alcohol)
- Chimay Grande Réserve (Quadrupel – hergist op vat, 10,5% alcohol)
Waar te koop: eenvoudig verkrijgbaar bij veel supermarkten en nagenoeg alle slijterijen en bierspeciaalzaken.
Website: chimay.com
Orval, Abdij Notre-Dame d’Orval
Ooit verloor een weduwe haar trouwring in de bron van het dal waar de abdij gesticht is. Na een smeekbede om Gods hulp, verscheen er een forel aan de oppervlakte, met haar trouwring in zijn bek. Daarop riep de weduwe uit: ‘Dit is echt een gouden dal!’. Gouden dal = val d’or, waaraan de brouwerij én het bier de naam dankt. Tot op de dag van vandaag wordt Orval gebrouwen met water uit die bron.
De bieren van Orval:
- Orval (Brettanomyces Blond, 6,2% alcohol)
- Groene Orval (Refterbier, 4,2% alcohol)
Waar te koop: bij slijterijen en bierspeciaalzaken. In de supermarkt heb ik het bier nog niet gezien. De Groene Orval is alleen in het abdijcafé verkrijgbaar.
Website: orval.be
Trappistes Rochefort, Abdij Notre-Dame de Saint-Rémy
In Rochefort brouwen ze de bieren die speciaal voor mij gemaakt lijken te zijn. Hoewel er als zeker sinds 1595 gebrouwen wordt, kwamen de huidige bieren voor het eerst rond 1899 uit de ketels. Sindsdien behoren deze tot de wereldtop.
De bieren van Trappistes Rochefort:
- Rochefort 6 (Bruin, 7,5% alcohol)
- Rochefort Triple Extra (Tripel, 8,1% alcohol)
- Rochefort 8 (Quadrupel, 9,2% alcohol)
- Rochefort 10 (Quadrupel, 11,3% alcohol)
Waar te koop: eenvoudig verkrijgbaar bij veel supermarkten en nagenoeg alle slijterijen en bierspeciaalzaken.
Website: trappistes-rochefort.com
Westmalle, Abdij van Onze-Lieve-Vrouw van het Heilig Hart
Het klooster kreeg de status van ‘abdij van de orde der trappisten’ in 1836. Nog datzelfde jaar begonnen de monniken met het brouwen van bier. Het duurde nog 20 jaar voordat ze dat niet alleen voor zichzelf hielden, maar ook verkochten. Het beroemdste bier, de Westmalle Tripel, zag ‘pas’ in 1934 het levenslicht.
De bieren van Westmalle:
- Westmalle Dubbel (Dubbel, 7% alcohol)
- Westmalle Tripel (Tripel, 9,5% alcohol)
- Westmalle Extra (Licht Blond, 4,8% alcohol)
- Westmalle Duo (Blond, 7,2% alcohol)
Waar te koop: eenvoudig verkrijgbaar bij veel supermarkten en nagenoeg alle slijterijen en bierspeciaalzaken.
Website: trappistwestmalle.be
Westvleteren, Sint-Sixtusabdij
De abdij van Westvleteren werd in 1831 gebouwd. De bouwvakkers hadden – heel slim – in hun contract laten vastleggen dat ze recht hadden op 2 glazen bier per dag. Daarop besloten de paters zelf te gaan brouwen, om geld te besparen. Dit leidde ertoe dat ze uiteindelijk trappistenbieren gingen maken, om te voorzien in hun eigen levensonderhoud.
De bieren van Westvleteren:
- Westvleteren Blond (Blond, 5,8% alcohol)
- Westvleteren 8 (Bruin, 8% alcohol)
- Westvleteren 12 (Quadrupel, 10,2% alcohol)
Waar te koop: de bieren van Westvleteren zijn berucht om de moeilijke verkrijgbaarheid. Tot enkele jaren geleden moest je naar de abdij zelf, nadat je telefonisch of online besteld had. Om woekerprijzen in Nederland tegen te gaan, besloot de abdij om de bieren ook in Nederland te verkopen. Je kunt ze zomaar tegenkomen in je lokale slijterij of bierspeciaalzaak.
Website: trappistwestvleteren.be
Nederland
La Trappe (Brouwerij De Koningshoeven), Abdij Koningshoeven
De orde der trappisten ontstond in het Franse klooster La Trappe. Daar ontlenen deze Nederlandse trappistenbieren hun naam aan. In 1884 werden ze voor het eerst gebrouwen, toen de kloosterorde behoefte hadden aan meer inkomsten, vanwege de groei. In de jaren ’90 bedachten zij de biertypenaam ‘Quadrupel’. Daarnaast heeft de brouwerij unieke bieren in het assortiment, zoals een Witbier, alcoholvrije bieren en een Bockbier.
De bieren van La Trappe:
- La Trappe Puur (Biologische Lichtblond, 4,7% alcohol)
- La Trappe Witte Trappist (Witbier, 5,5% alcohol)
- La Trappe Blond (Blond, 6,5% alcohol)
- La Trappe Dubbel (Dubbel, 7% alcohol)
- La Trappe Bockbier (Bockbier, 7% alcohol)
- La Trappe Isid’or (Amber, 7,5% alcohol)
- La Trappe Tripel (Tripel, 8% alcohol)
- La Trappe Quadrupel (Quadrupel, 10% alcohol)
- La Trappe Quadrupel Oak Aged (Barrel Aged Quadrupel, 11% alcohol)
- La Trappe Nillis (Alcoholvrij Amber, 0,0%)
- La Trappe Epos (Alcoholvrij Lichtblond, 0,0%)
Waar te koop: eenvoudig verkrijgbaar bij veel supermarkten en nagenoeg alle slijterijen en bierspeciaalzaken.
Website: nl.latrappetrappist.com
Zundert (Trappistenbrouwerij De Kievit), Abdij Maria Toevlucht
Een van de jongste trappisten ter wereld, sinds 2013 op de markt. ‘De Kievit’ komt van de boerderij die oorspronkelijk bij de abdij hoorde, en die sinds 1900 zorgde voor het levensonderhoud van de monniken.
De bieren van Zundert:
- Zundert 4 (Refterbier, 4% alcohol)
- Zundert 8 (Tripel, 8% alcohol)
- Zundert 10 (Quadrupel, 10% alcohol)
Waar te koop: eenvoudig verkrijgbaar bij veel supermarkten en nagenoeg alle slijterijen en bierspeciaalzaken. Het Refterbier is slechts verkrijgbaar in de abdijwinkel.
Website: zundertrappist.nl
Engeland
Tynt Meadow Trappist Ale, Abdij van Mount Saint-Bernard
Tynt Meadow is de jongste trappistenbrouwerij, sinds 2017 officieel erkend. Aangezien er al een brouwerij is die de naam St.Bernardus voert, vernoemden zij hun brouwerij naar de heuvel nabij de abdij.
De bieren van Tynt Meadow:
- Tynt Meadow Blond (Blond, 5% alcohol)
- Tynt Meadow (Donker, 7,4% alcohol)
Waar te koop: voor deze trappist moet je naar de gespecialiseerde bierspeciaalzaak.
Website: mountsaintbernard.org/tynt-meadow-ale
Italië
Tre Fontane, Abdij Tre Fontane
Zeldzame trappistenbieren, dit! De monniken brouwen er jaarlijks slechts 1.000 hectoliter van. In 2015 werd deze abdij officieel erkend en kreeg het bier het ATP-label. Bijzonder is dat deze trappist ook een IPA maakt.
De bieren van Tre Fontane:
- Tre Fontane Tripel (Tripel, 8% alcohol).
- Tre Fontane Scala Coeli (Blond, 6,7% alcohol)
- Tre Fontane Sinergia 21 (Dubbel, 7,5% alcohol)
- Tre Fontane Sinergia 19 (IPA, 7,3%)
Waar te koop: bij gespecialiseerde bierspeciaalzaken, onder andere online.
Website: abbaziatrefontane.it
Three Rules of Authentic Trappist: een heel bijzonder trappistenbier
In 2024 verscheen er een hele bijzondere trappist op de markt: Three Rules of Authentic Trappist. Nooit eerder brouwden verschillende trappistenbrouwerijen sámen een bier, maar voor dit bier sloegen La Trappe, Zundert en Tynt Meadow de handen ineen. Samen maakten ze deze Dubbel, in misschien wel de mooiste bierfles ooit. De opbrengsten gingen naar Trees For All, een stichting die bomen aanplant en bossen herstelt.
Waar te koop: het bier werd in gelimiteerde oplage gebrouwen. Daarom is het inmiddels moeilijk verkrijgbaar. De grootste kans heb je wellicht bij de Bourgondische Bierkelder, waar een aantal flessen as we speak liggen te rijpen…
Website: 3-rules.com
Niet-erkende trappistenbieren
Er zijn 2 trappistenbieren die NIET het ATP-logo dragen, omdat ze niet gebrouwen worden binnen de muren of op de gronden van de abdij. Dit zijn:
- Mont des Cats (Frankrijk)
- Cardeña Tripel, Monasterio de San Pedro de Cardeña (Spanje)
Voormalige trappistenbieren
Je dacht misschien dat er meer trappisten waren, en ook in andere landen. Helaas, de afgelopen jaren is er een aantal verdwenen, simpelweg omdat de laatste monniken de abdij verlieten.
De bieren zijn géén erkende trappisten meer:
- Achel, Sint-Benedictusabdij (België)
- Spencer Trappist Ale, Saint Joseph’s Abbey (Amerika)
- Stift Engelszell (Oostenrijk)
Veelgestelde vragen over trappistenbier
Wat zijn ‘trappisten’ eigenlijk precies?
Trappisten zijn monniken, aangesloten bij een bepaalde katholieke kloosterorde: de cisterciënzers. Hun levenswijze heet ook wel ‘strikte observantie’, waarbij ze de regel van Benedictus volgen. Die regel kun je samenvatten met de woorden ‘ora et labora’, oftewel: ‘bid en werk’. In het geval van trappisten betekent dat ‘werk’ met name handwerk, waarvan bier brouwen een uiting is.
Wat is het verschil tussen abdijbier en trappistenbier?
Het verschil zit ‘m in de voorwaarden: een bier mag ‘abdijbier’ heten wanneer het op de een of andere manier verbonden is aan een abdij. Een bier mag pas ‘trappistenbier’ heten wanneer het voldoet aan 3 voorwaarden (gebrouwen binnen de muren of op grond van de abdij, onder verantwoordelijkheid van cisterciënzer monniken, en waarvan de opbrengsten ten goede komen aan het levensonderhoud van de kloostergemeenschap).
Waar kun je trappistenbier kopen?
Vrijwel alle trappistenbieren zijn ‘gewoon’ verkrijgbaar in reguliere (online) winkels, zoals:
- Supermarkten (AH, Jumbo, etc.)
- Slijterijen (Mitra, Gall & Gall, etc.)
- Bierspeciaalzaken
Zelfs Westvleteren is tegenwoordig in veel Nederlandse drankenwinkels te koop, óf je kunt ze daar bestellen.
Is trappistenbier gezond?
Trappistenbier is niet gezonder of ongezonder dan andere bieren. De ingrediënten zijn hetzelfde als alle andere bieren: mout, hop, gist en water. Qua aantal calorieën bevatten trappisten er niet perse meer of minder van. Ook het alcoholpercentage is vergelijkbaar met soortgelijke bieren uit ‘gewone’ brouwerijen.
Op welke temperatuur moet ik trappistenbier drinken?
De vuistregel voor elk bier is: alcoholpercentage = drinktemperatuur. Maar vooral de zwaardere varianten (boven +/- 9%) komen misschien het beste tot hun recht bij temperaturen van 13-18 graden Celsius, want dan komen er meer aroma’s vrij, waar trappistenbieren enorm rijk aan zijn. Uiteindelijk geldt: wat vind je zélf het lekkerst? Probeer en ontdek!
Wat is het oudste trappistenbier?
Het oudste trappistenbier is de Westmalle Dubbel, voor het eerst gebrouwen in 1836. Het werd in eerste instantie alleen gebrouwen voor de monniken zelf. Pas in 1856 werd het ook verkocht aan mensen van buiten het klooster.
Westmalle Dubbel, het oudste trappistenbier ter wereld
Wat is het beste/lekkerste trappistenbier?
Als je sommige websites mag geloven, is dat Westvleteren 12. Dit is ook weleens uitgeroepen tot ‘lekkerste/beste bier ter wereld’. Maar dat heeft ook te maken met de verkrijgbaarheid: heel lang was het heel moeilijk om aan Westvleteren te komen. Schaarste heeft veel invloed op de beleving. Uiteindelijk bepaal jij helemaal zelf welk trappistenbier jij het lekkerste vindt, gebaseerd op je eigen smaakvoorkeuren.
Westvleteren 12, het beste trappistenbier?
Hoe zien glazen van trappistenbieren eruit?
Het klassieke trappistenglas is de kelk, een vorm die we al snel associëren met drinkbekers uit de kloostercultuur. Het brede oppervlak is ideaal om de rijke aroma’s van deze bieren alle ruimte te geven.
Een traditioneel trappistenbier-glas
Wat eet je bij trappistenbier?
Het makkelijkste hapje bij een trappistenbier is: kaas. Voor de lichtere typen, zoals Blond en Witbier, volstaat een jonge, romige kaas. Maar bij sterkere typen als Tripel en Quadrupel eet je het liefst kazen die van zichzelf óók sterker zijn qua smaak. Denk aan oude kazen of zelfs blauwaderkazen.
Kun je koken met trappistenbier?
Jazeker! Online vind je al snel gerechten waarbij je trappistenbier als ingrediënt gebruikt. Bijvoorbeeld mosselen, stoofbier en konijn.
Ik maak een puzzel met een vraag over trappistenbier. Kun je me helpen?
Yep, trappistenbieren spelen vaak een rol bij kruiswoordpuzzels en dergelijke. Hier komen de vragen die je zoals tegenkomt, inclusief de antwoorden die het puzzelwoord vormen dat jij zoekt:
- (Belgisch) trappistenbier, 5 letters: Orval
- Er komt een einde aan het brouwen van dit Oostenrijkse trappistenbier: Stift Engelszell
- Trappistenbier, gebrouwen in Abdij Notre-Dame de Saint-Rémy: Rochefort
- Trappistenbier op de grens van Nederland en België: Zundert
- Trappistenbier, tot 2023 gebrouwen: Achel
