500e biersommelier van Nederland… 🤯

Op 16 en 17 januari was ik in Gräfelfing, Duitsland. Daar volgde ik aan de Doemens Academy het laatste deel van mijn sommeliersopleiding. Ik ben geslaagd. En dat niet alleen: ik ben officieel de 500^e internationaal gediplomeerde biersommelier van Nederland!

Ik ben er nog steeds beduusd van. Maar het is echt waar, kijk maar:

‘Iets met bier’

Nog niet zo heel lang geleden, in september 2023, wist ik niet eens dat er zoiets als een ‘biersommelier’ bestond. Laat staan dat ik dé Nederlandse bieropleider, Stichting Bieropleidingen Nederland (StiBON), kende.

Die maand besloot ik dat ik niet mijn hele leven slechts copywriter wilde zijn. Noem het de midlife-crisis (doe ik ook), maar die maand kreeg ik dat gekke idee om ‘iets met bier’ te gaan doen.

Alleen wilde ik dan wel mijn bierkennis drastisch uitbreiden en verdiepen. Maar…hoe dan? Ik ging op zoek, online, en al snel wist ik dat er eigenlijk maar één optie was als ik serieus was over mijn bierplannen:

StiBON dus, waar ik geen ‘cursusje’, maar heuse opleiding tot biersommelier kon volgen.

‘Biersommelier’…potverdorie, dat klonk goed. Had ik de kwaliteiten in huis om uiteindelijk die titel te behalen? Dat betwijfelde ik. Maar hé, er was slechts één manier om daar achter te komen…

StiBON Bierambassadeur 1 (oktober 2023 – januari 2024)

Die maand, op 15 september 2023 om 9.54 uur, schreef ik mij in voor StiBON Bierambassadeur Niveau 1.

De eerste les was op 9 oktober, in biercafé De Bierkantine in Utrecht. Ik had nog geen idee wat ik me bij de opleiding voor moest stellen. Nee, dat lieg ik. Ik had wél een idee:

Een persoon of 6, die in een schemerig hoekje van het café een beetje over bier gingen lullen en natuurlijk bier drinken. Zoiets.

Wow, wat zat ik ernaast, zeg.

☝️ Allereerst zaten we niet in een of ander ‘schemerig hoekje’. De Bierkantine heeft gewoon een mooie achterzaal, compleet met presentatiemogelijkheden.

✌️ Ten tweede zaten we niet met ‘een persoon of 6’. Ik was onderdeel van een diverse groep mensen, zo’n 25 personen sterk. En divers! Mannen, vrouwen, jong, oud, brouwers, biercafé-eigenaren, accountants, foodquality-professionals, online marketeers…

👌 Ten derde gingen we niet ‘een beetje over bier lullen en bier drinken’. We kregen een mooi vormgegeven reader met het lesmateriaal, en kregen gestructureerd en kundig les van Yu Mey Kwee van Mey Tours & Beers, zelf biersommelier en al vele jaren werkzaam in de bierwereld.

Aha. Biersommelier werd je dus echt niet zomaar. Dit was potverdorie een serieuze aangelegenheid.

Nu had ik dat kunnen weten. Op de website van StiBON staat gewoon dat ieder niveau afgesloten wordt met een serieus examen. Een examen dat je cum laude moet halen om door te mogen naar het volgende niveau.

(Dat gezegd hebbende: je kunt Bierambassadeur 1 ook casual volgen omdat je simpelweg wat meer wilt weten over bier, en beter wilt leren proeven. Je hóeft geen examen te doen, door te gaan met Niveau 2 of de ambitie te hebben biersommelier te worden.)

Sigaren van mijn oma op Eerste Kerstdag 1993

Ok. Nu wist ik wat ik kon verwachten, en wat er van míj verwacht werd. Daar schrok ik in eerste instantie even van. Specifiek: ik schrok van hoe serieus en aandachtig we bieren gingen proeven, om vervolgens woorden te geven aan wat we roken en proefden.

Dat had ik simpelweg nog nooit zó bewust gedaan. Die 1^e les, met name bij de 1^e bieren, dacht ik voortdurend: ‘Ja, ik herken deze geur/smaak wel…maar wat ís het nu precies?’

De weg van waarneming naar woorden bleek een moeizame voor mij – en dan was ik nog wel neerlandicus en copywriter. Ik stelde mezelf teleur.

Ondertussen leken mijn medestudenten geen enkele moeite te hebben met het benoemen van hun proefervaringen. Om me heen riepen mensen ‘banaan!’, ‘drop!’, ‘kruidnagel!’, en dingen als ‘de sigaren van mijn oma op Eerste Kerstdag 1993!’.

De twijfel sloeg toe: kon ik dit wel? Was ik hier wel op mijn plek? Kon ik niet beter alvast afhaken?

Tot het moment dat ik voor het eerst wél een geur of smaak wist te benoemen. Tot ik van medestudenten hoorde dat zij het óók heel lastig vonden. Dat was geruststellend. Toegegeven, ik twijfelde nog steeds over mijn eigen proefkunsten. Maar in plaats van een reden om te stoppen, werd die twijfel mijn motivatie om door te zetten.

Vanaf dat moment wilde ik vooral veel béter worden in proeven, en zo veel mogelijk over bier te weten komen. Sindsdien zit ik ook thuis regelmatig proefnotities te maken, bij bijna elk bier dat ik drink. Oefenen, oefenen, oefenen. Dat doe ik dus nog steeds, en zal ik ook blijven doen.

Toverwoord: plezier

Vanaf het begin was mijn bieropleiding een steile leercurve. Mijn kennis nam exponentieel toe. En het belangrijkste: ik had er enorm veel plezier in.

Plezier. Dat was het toverwoord. De reden waaróm ik ‘iets met bier’ wilde gaan doen. Want in copywriting alleen had ik te vaak te weinig plezier.

Al vrij snel toen ik StiBON volgde, wist ik dat ik mijn bierkennis wilde toepassen in de vorm van bierproeverijen. Voordat ik daarmee begon, legde ik mezelf één voorwaarde op: minimaal het diploma voor Bierambassadeur 1.

Het examen was op 15 januari 2024. De opdracht:

• 6 biertypen herkennen door te proeven. 1^e keus goed = 2 punten, 2^e keus goed = 1 punt. Ik had 8 van de 12 punten nodig om te slagen voor dit praktijkdeel. Gezien mijn 1e ervaringen met proeven, zag ik het meeste op tegen dit praktijkdeel. Het bleek niet nodig. Resultaat: 12/12.
• 36 meerkeuzevragen. Daarvan moest ik er 28 goed hebben om te slagen, maar 32(!) om door te mogen naar Bierambassadeur 2. Resultaat: 34/36. Phew!

StiBON Bierambassadeur 2 (maart – november 2024)

Zo mocht ik op 4 maart starten met de vervolgopleiding: Bierambassadeur Niveau 2. Deze keer niet 6, maar 12 lessen. Er kwamen allerlei nieuwe onderwerpen aan bod, en die uit Bierambassadeur 1 werden verdiept. Met de hele groep moesten we ook een bier brouwen bij Gulpener.

Sommige lessen zullen me altijd bijblijven, zoals ‘Biertrends en -folklore’ door Henri Reuchlin, ‘Bier aan tafel’ door Arvid Bergström en Henri, of ‘Schenken en gastbenadering in de horeca’ door Yu Mey.

En dan was er nog de les ‘Smaakafwijkingen en veroudering’ door Derek Walsh. Niet de prettigste proefervaring, maar wel een van de meest interessante.

Het examen voor Bierambassadeur 2 was op 18 november 2024. Met een soortgelijke opdracht:

• 6 biertypen en 1 smaakafwijking herkennen door te proeven. 1^e keus goed = 2 punten, 2^e keus goed = 1 punt, smaakafwijking herkend = 1 bonuspunt. Ik had 8 van de 13 punten nodig om te slagen voor dit praktijkdeel. Resultaat: 12/13.
• 34 meerkeuzevragen en enkele open vragen. Van de 45 punten had ik er 36 nodig om te slagen. Resultaat: 41/45.

Bierbeleving begint

Terwijl ik Bierambassadeur 2 volgde, zette ik Bierbeleving op. Een ‘zachte start’, omdat de opleiding veel tijd vroeg (naast natuurlijk mijn werk en privé). In 2024 gaf ik zo’n 8 bierproeverijen. Vlieguren maken, ervaring opdoen. Maar vooral: ontdekken of ik er zelf plezier aan zou beleven.

Mijn antwoord had ik snel: JA, bierproeverijen wil ik zo vaak mogelijk geven. Enerzijds om mezelf een plezier te doen, anderzijds om bierliefhebbers nieuwe bieren en smaken te laten ontdekken. Met als hoger doel: de biercultuur in Nederland stimuleren.

Ondertussen lukte het me ook om mijn 1^e schrijfopdrachten in de bierwereld binnen te halen. Een nieuw hoofdstuk in mijn carrière als copywriter, dat hopelijk lang mag duren.

Doemens Biersommelier (januari 2025)

Met mijn diploma’s voor StiBON Bierambassadeur Niveau 1 & 2 op zak, mocht ik afgelopen week naar Gräfelfing, Duitsland. Om daar bij het gerenommeerde Doemens Academy mijn opleiding tot biersommelier te voltooien, onder begeleiding van bierlegende Jens Luckart.

Het werden 2 intensieve dagen, inclusief afsluitend examen waarmee ik een laatste keer mijn opgebouwde bierkennis moest bewijzen.

De missie is geslaagd. En meer dan dat: ik mag mij officieel de 500^e biersommelier van Nederland noemen.

Nee, dat ik dit avontuur zó zou afsluiten, had ik nooit durven hopen. Ik ben dankbaar. 🙏

Hen die ik wil bedanken

Op de weg naar Gräfelfing heb ik veel biervrienden gemaakt, en les gehad van de grootste namen uit de bierwereld. Ze allemaal noemen gaat wat ver. Toch wil ik enkelen uitlichten, zonder pretenties om volledig te zijn of iedereen recht te doen:

🍻 Henri Reuchlin, bedankt voor StiBON en jouw geweldige colleges. Alleen de les biertradities en -folklore maakt de opleiding al de moeite waard. Ik hing aan je lippen.

🍻 Yu Mey Kwee, met jouw les over proeven begon mijn avontuur. Eerst joeg je me de stuipen op het lijf (‘Ik kan dit helemaal niet!’), daarna liet je me zien dat zelfs ik kon leren proeven.

🍻 Arvid Bergström, als ik ooit één tiende van jouw verbluffende foodpairing-kunsten bezit, is dat nog steeds veel meer dan ik ooit hoop te kunnen. Je inspireert me in ieder geval om ernaar te streven.

🍻 Itamar Vos, bedankt voor je enorme openheid en al je gulle tips en adviezen. De bierwereld is gastvrij, en daar ben jij wat mij betreft het lichtend voorbeeld van.

🍻 Bas Schampers, jij bent mijn grootste inspiratie als het gaat om succesvol ondernemen in de bierwereld. Met de Bourgondische Bierkelder heb je iets unieks neergezet.

🍻 Jens Luckart, het was een eer om 2 dagen naar jou te mogen luisteren bij Doemens Akademie. Grandioos hoe bescheiden je je bibliothecarische bierkennis met ons deelde, doorspekt met humor en relativering.

🍻 Paul Mol, Pascal Baars, Roy Tummers, Jeroen van der Velden en al mijn andere mede-biersommeliers, het was prachtig om deze ervaring met jullie te delen in Gräfelfing. Op naar mooie, nieuwe bieravonturen!

❤️ En last but in de verste verte not least: Tamara (mijn vrouw), jij moedigt me alleen maar aan sinds ik aankondigde ‘iets met bier’ te willen doen. Wat moet ik zonder jouw steun?

Het begint nú

Dus. Ik ben internationaal gediplomeerd biersommelier. Nu begint het pas écht.

Want bier? Daar moet ik nog veel over leren…

PS: Vraag jij je ook af of je de kwaliteiten in huis hebt om biersommelier te worden. Geloof me – en dit is geen valse bescheidenheid – als ik het kan, kan jij het ook. StiBON heeft een dijk van een opleiding neergezet, waarbij je vanaf het begin goed begeleid wordt, met name bij het ontwikkelen van je proefvaardigheid. Gewoon doen, dus!

---